Rèn con tự ngủ và theo nếp sinh hoạt EASY (muộn)

Nếp sinh hoạt EASY là gì?

Nếp sinh hoạt EASY là một chuỗi các hoạt động theo thứ tự sắp xếp của các chữ cái tạo thành chữ EASY. Nếp sinh hoạt này được đề cập trong quyển sách "Đọc vị mọi vấn đề của trẻ" của tác giả Tracy Hogg và Melinda Blau, được áp dụng cho bé từ sơ sinh. Cụ thể, trình tự sinh hoạt cho bé sẽ là:

1. E: ăn/ bú (Eat)
2. A: hoạt động, vui chơi (Activity)
3. S: ngủ (Sleep)
4. Y: thời gian dành cho mẹ (Your time)

Nói một cách dễ hiểu thì một ngày mới, khi thức dậy bé sẽ được ăn hoặc (và) bú, hoạt động (thể dục, chơi, đọc truyện...), sau đó ngủ. Khi bé ngủ thì mẹ (người chăm sóc bé) sẽ có thời gian cho mình. Tiếp theo, sau khi bé ngủ dậy, thì bé cũng sẽ được ăn, hoạt động rồi ngủ, và mẹ sẽ có thời gian cho mình. Lặp lại như vậy đến khi bé đi ngủ đêm, kết thúc một ngày.

Tại sao mình thích nếp sinh hoạt EASY?

Trước khi biết đến EASY, bé nhà mình như thế nào?

Mình biết đến nếp sinh hoạt EASY khi con mình đã được 6 tháng rưỡi, và mình cảm thấy rất mệt và áp lực trong việc nuôi con. Mình gặp khó khăn nhiều nhất là trong chuyện ru con ngủ.

Lúc đầu, có thể con bú no thì con sẽ ngủ, mình đặt con xuống và cứ thế ngon ngủ rất ngon. Nhưng sau đó, những cơn giật mình lành tính xuất hiện, con đã bú no, đã ngủ trên tay mình, mình đặt con xuống nhưng không lâu sau con bị thức dậy vì giật mình.

Rồi mình quấn con lại để con không bị giật quá mạnh mà tỉnh giấc. Với hy vọng con có thể ngủ ngon hơn, mình chèn gối ôm hai bên con, kê gối lên bụng con. Giải pháp này cũng có hiệu quả trong một thời gian. 

Có những ngày con bú mãi vẫn không chịu ngủ, mình thử bế con đi tới đi lui để ru ngủ, con ngủ và con vẫn ngủ khi mình đặt con xuống. Mình thầm nghĩ cách này hay quá và cứ ru con ngủ như vậy.

Nhưng thời gian bế ru con dần dần trở nên lâu hơn, tay mình quá mỏi nhưng con vẫn chưa ngủ. Con lớn hơn, nặng hơn và mình không thể để con xuống giường đủ nhẹ nhàng để con có thể tiếp tục ngủ, và con thức dậy mỗi khi mình đặt con xuống. 

Thế là mình đối phó bằng cách nằm kế bên cho con bú đến khi con ngủ. Cách này cũng có hiệu quả một thời gian, cho đến khi mình nhận ra rằng con không thể ngủ khi không có mình bên cạnh, con không thể chuyển giấc mà không có ti mẹ. 

Đỉnh điểm là những ngày con gắt ngủ. Mình không đọc được dấu hiệu buồn ngủ của con nên lúc nào cũng cho con đi ngủ khi con quá mệt. Thời gian đó, con toàn ngủ trong nước mắt. Cho bé đi ngủ trở thành một nỗi sợ của mình, nhất là khi bị hỏi "Sao nó khó ngủ vậy?"

Đó là những tháng ngày nuôi con theo cảm tính của mình. Khi có một vấn đề, mình tìm cách giải quyết nó và một thời gian sau giải pháp lại trở thành một vấn đề to lớn hơn. Cuối cùng thì con mình không thể ngủ ngon nên tinh thần không thoải mái để có thể chơi. Con ngủ không đủ hoặc không sâu nên sau khi ngủ dâỵ con vẫn mệt, con không thể tự chơi một mình được dù chỉ là một chút. Đến khi ăn dặm thì con không hợp tác vì mình không biết giãn cách bữa ăn cho bé một cách phù hơp.

Sau khi theo nếp sinh hoạt EASY và tự ngủ, bé nhà mình như thế nào?

Hiện tại bé đã được 11 tháng rưỡi, đã theo nếp sinh hoạt EASY được 5 tháng (từ lúc 6 tháng rưỡi). Bé đã tự ngủ, tự ăn, tự chơi. Bé ngủ 2 giấc ngày tổng cộng 3 tiếng, đêm ngủ thẳng giấc 11 tiếng, tinh thần thoải mái, năng động, hoạt bát. Cho bé đi ngủ đã không còn là nỗi sợ đối với mình.

Lịch sinh hoạt hiện tại của bé

• 6:00 thức dậy, bú, tự chơi một mình trong phòng với đồ chơi và nhạc, khám phá khắp căn phòng (mình theo dõi qua camera)
• 8:00 đi ngủ. Mình để phòng tối, cho bé vào cũi và đi ra ngoài. Nếu chưa buồn ngủ, bé sẽ bám cũi tập đi, khi buồn ngủ sẽ nằm xấp xuống ngủ. Lúc bé ngủ mình sẽ tranh thủ tập thể dục... Vậy là một vòng EASY đã kết thúc.
• 9:30 bé thức dậy, bé sẽ bú sữa, ra phòng ngoài chơi
• 11:00 ăn trưa cùng gia đình, ăn dặm bé chỉ huy (bé đang bốc nhón và tập thìa)
• 12:30 ngủ. Kết thúc một vòng EASY
• 14:00 thức dậy, bú, tự chơi trong phòng, sau đó ra phòng ngoài chơi
• 16:15 ăn tối
• 17:15 tắm, bú sữa
• 18:00 ngủ đêm. Kết thúc một ngày

Từ khi bé quen mới nếp sinh hoạt EASY, biết tự ngủ, tự ăn, vui vẻ thì mình cảm thấy rất vui, một chút tự hào vì con đã trở nên năng động và độc lập hơn. Mình cố gắng sắp xếp đồ đạc trong nhà lại để ngôi nhà trở nên an toàn hơn với con. Con có thể bò đi khắp nơi trong nhà để tò mò, khám phá. May mắn là nhà ở Nhật khá nhỏ nên cũng không quá khó để có thể sắp xếp đồ đạc.

Về phần mình, mình có thời gian cho riêng mình. Mình có thể tập yoga, fitness, thiền, những việc mà trước đây mình chưa hề nghĩ tới, đặc biệt là trong thời gian chăm con như thế này. Mình còn có thể đọc sách, học tiếng Anh, tập viết blog. Những việc này giúp cho một ngày của mình trở nên phong phú hơn, mình cảm thấy tự do, thoải mái, tận hưởng cuộc sống hơn. Và quan trọng là mình biết trân trọng hơn những khoảng thời gian ở bên con.

Thêm nữa là thời gian trong ngày đều có thể dự đoán được nên mình có thể sắp xếp những công việc trong ngày dễ dàng hơn. Hạn chế được những căng thẳng và vội vã.

Mình thích nhất là con đi ngủ đêm sớm (vì bé cần ngủ 11-13 tiếng mỗi đêm), nên buổi tối mình có thể tha hồ làm điều mình thích. Buổi tối mình có thể tập trung hoàn toàn cho bản thân, cho anh chồng. Và có thể ngủ một đêm thẳng giấc tới sáng cũng là một điều rất tuyệt vời với mình bây giờ.

Rèn con theo EASY muộn và tự ngủ có khó không?

Rèn con theo nếp sinh hoạt EASY theo mình cảm nhận thì không khó. Tuy nhiên bé cần tự ngủ được để bé có những giấc ngủ ngon giúp nạp lại năng lượng. Từ đó bé sẽ đủ tinh thần để theo nếp sinh hoạt. Bên cạnh đó, mình cảm thấy khi tự ngủ được, bé biết tự trấn an bản thân nên bình tĩnh hơn trước những điều diễn ra không ngày, biết tự chơi và ít bám mẹ.

Vậy thì rèn con tự ngủ có khó không? Câu trả lời là có và không tùy theo tính khí của bé.

Theo tác giả Tracy Hogg để cập trong quyển "Đọc vị mọi vấn đề của trẻ" thì em bé có 5 loại tính khí, với sự dễ chịu giảm dần: bé thiên thần, bé bài bản, bé năng động, bé cáu khỉnh và bé nhạy cảm.

Bé nhà mình là bé bài bản, mình tập khoảng 2 tuần thì có vẻ ổn. Bé khóc nhiều vào tuần đầu tiên. Và dần dần thì bé sinh hoạt theo lịch EASY tốt hơn, ngủ dễ hơn, bé bình tĩnh hơn và tự lập hơn.

Dù bé có là tính khí nào thì quan trọng nhất mình phải đọc sách thật kỹ; chia sẻ và yêu cầu sự ủng hộ, trợ giúp của chồng; và hai vợ chồng cần đủ mạnh mẽ, xác định được mục đích lâu dài của việc rèn con tự ngủ.

Mình đã thực hiện như thế nào?

Đầu tiên mình đọc sách "Nuôi con không phải là cuộc chiến 2", tác giả Hachun Lyonnet và Hương Đỗ.

Tiếp theo là "Đọc vị mọi vấn đề của trẻ", tác giả Trace Hogg và Melinda Blau

Sau đó mình cho bé theo lịch sinh hoạt EASY4 1 tuần, rồi tập cho bé tự ngủ. Mình chọn cách bế lên đặt xuống để hỗ trợ bé ngủ lại. Ngoài cách này thì còn có cách khóc không kiểm soát, khóc có kiểm soát... Mình thấy cách bế lên đặt xuống mình dễ chấp nhận hơn, vì khi con khóc mình ở bên con, bế con lên, giống như một cách an ủi, chia sẻ và cùng con trải qua những khó khăn của con, nên mình chọn cách đó.

Mình bắt đầu rèn bé tự ngủ vào giấc đêm. Đêm đầu tiên mình cho bé xuống cũi đi ngủ thì bé khóc rất nhiều. Mình bế bé lên đặt xuống trong 45 phút thì bé ngủ. Giữa đêm bé thức dậy tìm ti như mọi khi thì mình cũng bế lên đặt xuống để bé ngủ lại. Những ngày đầu thì rất khó để bé ngủ lại mà không bú nên sau một lúc bế lên đặt xuống mà bé vẫn không ngủ thì mình cho bú, cũng là một cách để trì hoãn cữ bú. Dần dần thì bé không thức dậy giữa đêm để tìm ti nữa.

Hôm sau thì mình tập cho bé tự ngủ vào giấc ngày luôn. Khó lắm vì ban ngày nhiều ánh sáng nên khó ngủ. Có nhiều giấc chỉ bế lên đặt xuống không ngủ được tí nào mà đã hết giờ. Những ngày đó rất mệt và căng thẳng. Nhưng mọi chuyện cũng ổn dần theo thời gian.

Sau 2 tuần thì bé có thể gọi là tạm tự ngủ được. Lúc này mình triệt để dùng nút chờ để giúp bé làm quen với việc tự chuyển giấc, nhất là vào ban ngày.

Thông thường một giấc ngủ có nhiều chu kỳ. Mỗi chu kỳ khoảng 45 phút. Sau mỗi chu kỳ bé cần chuyển giấc được để ngủ tiếp, không thì bé sẽ thức dậy. Nếu 1 giấc ngủ chỉ được 1 chu kỳ thì có thể bé sẽ chưa lấy lại sức được. Có những hôm bé ngủ được 30 phút thôi đã khóc, mình dùng nút chờ đến 30 phút (có nghĩa là bé khóc 30 phút) thì bé ngủ tiếp được và ngủ khá lâu. Cứ như vậy mình áp dụng nút chờ 1 thời gian thì bé trở nên giỏi hơn trong việc chuyển giấc và có những giấc ngủ chất lượng hơn.

Để dùng nút chờ hiệu quả thì mình nghĩ chúng ta cần mạnh mẽ và kiên định một chút, vì cảm giác khi nghe con khóc không dễ dàng chút nào. Bây giờ nhìn lại mình thấy rất mừng vì những ngày đó đã đi qua. 

Kết

Nuôi con là một hành trình rất dài. Bản thân mình nghĩ yêu thương trẻ không có nghĩa là lúc nào cũng phải đáp ứng mọi yêu cầu của con. Mình sẽ chọn đáp ứng con trong khả năng của mình. Nếu mình bệnh mình sẽ chọn uống thuốc và cho con bú sữa ngoài. Nếu mình hết sữa, mình sẽ cho con dứt sữa sớm, thay bằng sữa công thức. Nếu mệt, mình sẽ chợp mắt một tí và con con có thể bò lung tung quanh mình hay mè nheo đòi mẹ. Mình nghĩ nó sẽ tốt cho các bà mẹ.

Mẹ yêu con nhưng mẹ cũng cần phải yêu bản thân mình nữa. Mẹ yêu con nhưng mẹ cũng cần có thời gian cho riêng mình, mẹ cần có những hoạt động khác để cân bằng lại cuộc sống nuôi dạy trẻ. Có như vậy thì mẹ mới lúc nào cũng đầy năng lượng, nhiệt huyết trong những việc mẹ làm, bao gồm cả việc chăm con.

Và quan trọng nhất vẫn là con sẽ cảm nhận được niềm vui khi thấy mẹ vui.